จีนเทา จีนใหม่ไทยแลนด์

หนังสือ “จีนเทา: จีนใหม่ไทยแลนด์” โดย ชาดา เตรียมวิทยา เป็นสารคดีร่วมสมัยที่เจาะลึกปรากฏการณ์ “จีนเทา” ซึ่งหมายถึงกลุ่มชาวจีนรุ่นใหม่ที่เข้ามาอาศัยหรือทำธุรกิจในประเทศไทยโดยมีพฤติกรรมแฝงสีเทา เช่น ใช้วีซ่านักเรียนบังหน้า เปิดธุรกิจโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย หรือสมรสอำพรางเพื่อครอบครองทรัพย์สินและหลีกเลี่ยงข้อจำกัดทางกฎหมาย หนังสือเริ่มต้นด้วยการปูพื้นประวัติศาสตร์ของคนจีนโพ้นทะเลในไทย ตั้งแต่สมัยสุโขทัยจนถึงยุคดิจิทัล แบ่งคนจีนตามกลุ่มภาษาและบทบาทในเศรษฐกิจไทย เช่น ฮกเกี้ยน แต้จิ๋ว และไหหลำ

จากนั้นจึงเล่าถึงคนจีนรุ่นใหม่ที่เข้ามาในไทยหลังการปฏิรูปเศรษฐกิจจีน โดยแบ่งช่วงการเข้ามาออกเป็น 4 ยุคสำคัญตามบริบททางเศรษฐกิจและนโยบายของรัฐบาลจีน โดยเฉพาะยุคที่สี จิ้นผิง ขึ้นดำรงตำแหน่งและดำเนินนโยบาย “หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง” ทำให้กลุ่มทุนจีนออกมาลงทุนในต่างประเทศอย่างเป็นระบบ

ไทยถูกมองว่าเป็น “โอกาสแห่งเอเชีย” ด้วยขั้นตอนทางกฎหมายที่ไม่ซับซ้อน ค่าใช้จ่ายไม่สูง และมีช่องว่างทางกฎหมายที่ทุนจีนสามารถใช้ประโยชน์ เช่น การขอวีซ่านักเรียน การลงทุนในอสังหาริมทรัพย์ การเปิดร้านค้าหรือบริษัทโดยมีคนไทยถือหุ้นแทน หรือแม้แต่การแต่งงานกับคนไทยเพื่ออำพรางธุรกิจหรือพำนักระยะยาว

นอกจากการวิเคราะห์แนวนโยบายและสถิติ หนังสือยังเปิดเผยกลโกงของจีนเทาในรูปแบบต่าง ๆ เช่น ธุรกิจสีเทา การสมรสอำพราง การฟอกเงิน การฟื้นฟูวีซ่าอย่างไม่สุจริต ฯลฯ พร้อมกรณีศึกษาจริงที่เกิดขึ้นในเมืองไทย โดยเฉพาะในย่านห้วยขวาง ซึ่งถูกเรียกว่า “นิวไชน่าทาวน์”

เนื้อหาจบลงด้วยคำถามสำคัญว่า สังคมไทยจะอยู่ร่วมกับจีนเทาอย่างไร? จะรับมือและออกแบบนโยบายอย่างไรให้เกิดสมดุลระหว่างโอกาสทางเศรษฐกิจกับความมั่นคงในระยะยาว