ขุนช้างขุนแผน ฉบับ ป.อินทรปาลิต

ขุนช้างขุนแผนเป็นวรรณคดีกลอนเสภามุขปาฐะที่มีตัวละคร ฉากและบรรยากาศตรงกับในสมัยกรุงศรีอยุธยา และเชื่อกันว่าเป็นเรื่องจริงในครั้งกรุงเก่า ซึ่งมีเหตุการณ์บางช่วงตอนเหมือนในพระราชพงศาวดาร คำให้การชาวกรุงเก่าตรงกับรัชสมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒ ซึ่งเหตุการณ์ทั้งหมดได้เกิดขึ้นในช่วงระหว่าง พ.ศ. ๒๐๓๔-๒๐๗๒ และนักวิชาการวรรณคดีบางท่านกล่าวว่าได้แต่งกลอนเสภาเรื่องนี้ขึ้นในช่วงแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ทว่า ต้นฉบับได้สูญหายไปหมดสิ้น จนกระทั่งถึงแผ่นดินต้นรัตนโกสินทร์จึงมีการแต่งเติมขึ้นใหม่และเลียนแบบแต่งกลอนเสภาให้เหมือนครั้งกรุงเก่า ซึ่งมีผู้แต่งอยู่หลายพระองค์และหลายคนที่ต่างรับผิดชอบแต่งกลอนเสภากันคนละตอน และได้มีการจัดพิมพ์เป็นเล่มสมุดฝรั่งขึ้นครั้งแรกในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยโรงพิมพ์หมอสมิท หรือแซมมวล จอห์น สมิท (Samuel John Smith) ต่อมาได้มีการรวบรวมชำระขึ้นใหม่ เรียกว่า ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ